Мустақиллик йилларида Ўзбекистон Республикасининг Президенти И. Каримовнинг Фармон ва Фармойишлари ҳамда Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг қарорлари асосида оилаларга кўрсатилаётган эътибор, йилларга мақом берилаётганда оилани мустаҳкамлаш, никоҳни миллий қадрият сифатида эъзозлаш, кам таъминланган ва ночор оилаларни ижтимоий ҳимоя қилишга қаратилган чора-тадбирлар том маънода юртимизда оила, оналик ва болалик манфаатларининг давлат муҳофазасида эканлигидан далолатдир. 2012 йилнинг “Мустаҳкам оила йили” деб номланиши айтилганларнинг яна бир исботидир.

Ўзбекистонда шу боис 1998 йилдаёқ жамиятнинг негизи бўлган оила муаммоларини ўрганувчи Республика “Оила” илмий-амалий Маркази ташкил этилган.

• Республика "Оила" ИАМ

Ўзбекистон Республикаси Президенти И.Каримов ташаббуслари билан 2012 йилни «Мустаҳкам оила йили» деб эълон қилиниши ва Давлат дастурида белгиланган “Соғлом она – соғлом фарзанд” тамойилига мувофиқ ёшларни ҳар томонлама етук, жисмонан ҳамда маънан соғлом ва баркамол қилиб тарбиялашнинг асосий негизи ҳисобланган оилага, инсон омилига бўлган эътиборнинг юксаклигидан далолатдир.

• Республика "Оила" ИАМ

Ёзда болалар соғлиғига бир қатор хавфлар — куйиш хавфи, қуёш уриши, иссиқдан ҳолсизланиш, ортиқча югуриш, сакрашлардан толиқиш, сув ҳавзаларида меъёрдан кўп бўлиш кабилар салбий таъсир этиши мумкин.

Қуёш уриши — болаларни узоқ муддатда қуёшда бош кийимсиз юриши (сайрларда, ўйин майдончаларида) қуёш уришига олиб келади. Қуёш ванналаридан нотўғри фойдаланиш ҳамда айрим ҳолларда ультрабинафша нурларини таъсири остида ҳам қуёш уриши кузатилади.  Қуёшда бўлган вақтни белгилаб бориш мақсадга мувофиқдир, қуёш уришининг белгилари қуёшда бўлгандан кейин 6—8 соатдан кейин аён бўлади.

• тарбиячилар
• ота-оналар учун

Мақсад: бола шахсини ҳар томонлама ривожлантириш
Вазифалар:
1.    Боланинг жисмоний, ақлий, ижтимоий—ҳиссий ва нутқ — мулоқатчанлигини ривожлантириш учун шароитлар яратиш;
2.    Болаларни жисмонан соғломлаштириш, маънавий ривожлантириш, атроф- оламни билишга қизиқтириш, меҳнат қилиш ва маданий гигиеник кўникмаларини шакллантиришга йўналтирилган чора тадбирлар тизимини амалга ошириш.
3.    Ота—оналар ўртасида фарзандларини ёзда соғломлаштириш ва чиниқтириш ишларини ташкил этиш бўйича тарғибот ташвиқот олиб бориш.
4.    Педагогларнинг касбий маҳоратини ошириш, турли инновацион методлардан фойдаланиш имкониятларини кенгайтириш.

• Тарбиячилар учун

Ёз —ажойиб фасл! Йилнинг бу ажойиб фасли қачон келар экан деб ҳар бир бола сабрсизлик билан кутади. Ёз фасли болалар учун ўзига хос давр. Мириқиб ўйнайдиган, сайр қиладиган ва кучга тўлиб чиниқадиган, ўсадиган даврдир. Табиат оламида рўй берадиган ўзгаришларни кузатиш жараёнида бола мавжуд воқелик билан танишади, табиатнинг овози, ўзгариши, ранглари ҳақида бола қалбида ёрқин таассуротлар из қолдиради.

• тарбиячилар учун

Август ойи бошига мамлакатдаги таълим муассасаларини ку- мавсумига тайёрлаш ишларининг сезиларли қисми якунланди.


Бугун кўпгина мамлакатларда реконструкция ишлари олиб бориляпти, бунда иситиш тизимининг узлуксиз ишлашини таъминлашга, самарали иссиқлик изоляциясига, томлар таъмирига алоҳида эътибор қаратиляпти.

2012-2013 йилларда республика бўйлаб 34 та мактаб, 192 та мактабгача муассаса ва битта меҳрибонлик уйини капитал таъмирдан чиқариш режалаштирилган.

• мактаб

  Етук кадрлар тайёрлаш жараёнида фан-амалиёт ўзаро алоқадорлигини таъминлаш доимо долзарб муаммо ҳисобланган. Фан-техниканинг жадал ривожланиши, янги технологик жараёнларнинг ишлаб чиқаришга қўлланилиши натижасида унинг интенсивлашуви ва бошқа омиллар кўплаб экологик муаммоларни келтириб чиқарди. Масалан, Ер атмосферасининг ифлосланиши туфайли озон қатламининг сийраклашуви ёки йўқолиши Ер ҳароратининг кўтарилиб бориши ёки жойлардаги радиацион хавфнинг туғилиши билан боғлиқ бўлган глобал муаммолар пайдо бўлди.
Инсоннинг табиатга, табиий ресурсларга бўлган муносабати, унинг оқибатлари, атроф муҳит муҳофазаси, инсон саломатлигига салбий таъсир кўрсатадиган табиий ва сунъий омиллар тўғрисидаги билимлар, тасаввурлар, тушунчалар ва кўникмалар мажмуаси экологик маданият асосини ташкил қилади.

• экологик маданият

Мустақиллик, қадриятларимизни англаб етишга, анъаналаримизни тиклашга катта имкониятлар яратиб берди. Мустақиллигимизни мустаҳкамлашга фаол фуқаролик нуқтаи назарида ёндашиб, жамият ривожига ўз ўрнини топган холда иштирок этиш зарур. ўқитувчининг мустақил давлат тизимида тутган ўрни «Таълим тўғрисидаги қонунда», «Кадрлар тайёрлаш миллий дастурида» кўрсатиб берилган. Шунинг учун ўқитувчи ўқувчиларни миллий рух ва анъаналарга асосланган ҳолда ижтимоий фойдали ва унумли меҳнат жараёнида тарбиялашдек масъулиятли вазифани бажариши лозим.

• мусиқа
• таълим

Республикамиз мустақилликка эришиш муносабати билан Миллий қадриятларимизни тиклаш, шахсан ўзбек тилига давлат мақомининг берилиши, халқнинг диний эътиқодига эркинлик киритиш, қадимий урф-одатларнинг тикланиши янада равон топа бошлади.
Ўзбек халқи нафақат бой ер ости заҳираларига эга бўлган халқ, балки у жуда ката тарихга эга бўлган халқдир. Ўзбек халқи ақл-заковатга эга бўлган, дунёни бошқариш қудратига эга бўлган. Амир Темур буюк саркардаларни, Ал Термизий, Ал Бухорий, Хазрат баховутдин, Хўжа Ахмад Яссавий каби хадис асосчилари ва тарғиботчиларни, Ал Фаробий, Ибн Сино, Беруний каби энциклопедик олимларни, Барбат, Ал Киндий, Ал Хоразмий, Ал Урмовий, Хофиз, Шерозий буюк мусиқашунос олимларни ҳам яратган халқдир.

• мусиқа
• таълим

  Юксак маънавиятли, ҳар томонлама етук, замон талабларига жавоб бера оладиган инсонни тарбиялашда адабиёт ўқитувчисининг хизмати беқиёс. Ана шу маъсулиятли вазифани адо этишда ўқитувчининг диққат марказида бўлиши лозим бўлган бир қанча тамойиллар борки, булардан бири ўрганилаётган асардаги муаллиф кашфиётини ўқувчиларга етказиб беришдир. Муаллиф кашфиёти сўз танлай билиш орқали, фикр орқали ва бадиий тасвир воситаларини қўллаш орқали намоён бўлади. Қуйида биз фикр юритаётган мавзу бадиий санъатлардан фойдаланиш орқали юзага келадиган муаллиф кашфиёти хусусида бўлиб, асар таҳлили давомида ўқитувчи бевосита эътиборни қаратиши лозим бўлган жиҳатлар инобатга олинди.

• адабиёт

Аксарият ҳолларда ёши катталар ўсиб келаётган авлоддан бироз норози эканликларини айтадилар. Айниқса, жамоат транспортида катталарга жой бермайдиган, ўзининг ҳузурини ўйлаб қулоғига наушник тақиб олиб, кўзини чор-атрофдан об қочадиганлар ҳақида хўб гапирилади. Тўғри, катталарнинг вазифаси уларни тўғри йўлга бошлаш, тарбияли бўлишга ўргатишдир.

• мақола

Мўъжиза ва афсоналарга ишонсангиз, кўнгилдаги орзуларингиз ҳам амалга ошади. Фақатгина бунга чин дилдан ишонинг. Ахир ишонч мўъжизаларга қодир.


1. Деҳлидаги (Ҳиндистон) Деҳли устуни
Деҳли яқинидаги етти метрли тоза темирдан бўлган бу устун одамларга саломатлик тортиқ этади. Маҳаллий аҳоли устунга орқа билан суяниб ва қўллар билан қучоқланса, барча касалликлардан қутулиш мумкинлигига ишонади.

• Мўъжиза

  Ўзбекистон Республикасининг «Таълим тўғрисидаги» қонуни ва «Кадрлар тайёрлаш миллий дастури»да, республикамиздаги таълимнинг  асосий вазифаси  бу, таълим муассасасилар шунингдек ўрта махсус касб-ҳунар таълимида ўқув жараёнининг сифатини таъминлаш  қайд этилган.
 Ўқув жараёнининг сифатини таъминлаш, бу таълим муассасаси жамоасининг кундалик, тинимсиз меҳнати. Бу жараён куп қиррали ва куп мақсадли характерга эгалигини ҳисобга олган ҳолда асосан таълим муассасаси фаолиятини йиллик комплекс режасини ишлаб-чиқилиши ва тадбиқ этилишига боғлиқ. Тажриба шуни кўрсатадики, бу режа ва унинг амалга оширилиши жамоа аъзолари лавозими вазифасини қай тарзда бажаришлари билан белгиланади. Лекин бу режаларда ықув жараёнида вужудга келадиган, меъёрга мос тушмайдиган  вазиятлар ва бундай вазиятда жамоа аъзоларининг харакатлари акс эттирилмайди. Купгина натижалар бир қанча вақт ўтгандан сунг аниқланади. Лекин таълим муассасаси ўз ишида ўзгартиришларни  дархол киритиши керак.

• таълим

Аммо бирор касб-ҳунар, муайян билим ва малакага эга бўлмаса-чи?Оила — муқаддас қўрўон. унда камол топаётган фарзандлар келажагимиз эгаларидир. шундай экан, бу даргоҳга қадам қўяётган ҳар бир келин-куёв жисмонан соўлом ва маънан баркамол бўлмоўи лозим. бунинг учун давлатимиз томонидан барча зарур шарт-шароитлар яратиб берилмоқда.

• оила
• тарбия

Сурат парчасини ердан кўтардим,
Бир кўз боқар эди менга аламкор.
Тошкент боғларида хазон тутарди,
Дарахтлар ортида кезарди ғубор.

Суратинг парчаси кетди мен билан
Ва тунда тушундим…
Бу бечора кўз
Кимгадир жимгина «севмайман» деган
Курашу оғриқлар ичида бесўз.

• достон

 Бола туғилган кундан бошлаб оила муҳитида яшайди. Оилага хос анъаналар, қадриятлар, урф-одатлар боланинг комил шахс бўлиб шаклланишида муҳимдир. Энг асосийси, фарзандлар оилавий ҳаёт мактаби орқали жамият талабларини англайди, хис этади. Бу бежиз эмас, албатта.  Мамлакатимиз ёшлари бугун ҳаётимизнинг турли жабҳаларида шижоат билан фаолият юритишмоқдалар. Улар бугун талаба ва ўқувчи, ишчи ва шифокор, педагог ва инженер, бизнесмен ва тадбиркор. Ёшларимиз компъютер, интернет техникаси, бир нечта чет тилларини мукаммал эгаллаб, ривожланган давлатларда таҳсил олиб, жаҳон майдонига чиқмоқдалар.

• Таълим

Бугунги кунда давлат ва жамият қурилишида асосий эътибор мамлакатнинг стратегик мақсад ва вазифаларини амалга оширишда халқ таълими тизимини бошқариш  долзарб масалалардан биридир.
 Замонавий таълим тизими тобора янгиланиб, янги технология, инновация каби технологиялар жадаллашиб  бормоқда, тез ўзгараётган, мураккаблашиб бораётган оламда қўйилаётган замонавий талаблар асосида фаолият кўрсатишга тўғри  келмокда.

• Таълим

“Кадрлар тайёрлаш миллий дастурининг амалга оширилиши, ҳеч бир муболағасиз айтиш мумкинки, бизнинг гуллаб-яшнаётган, кучли  демократик давлат барпо этиш ва фуқаролик  жамиятини шакллантиришдан иборат стратегик мақсадимизга эришишда асос бўлиб  хизмат қилиши лозим”

И.Каримов.

• Таълим

Maktabgacha ta’lim muassasalari (MTM) rahbarlarining asosiy funktsiyasi, ta’lim muassasasi oldiga qo’yilgan maqsadlarga erishishda, ta’lim muassasasi hayotiy faoliyatini ta’minlash bo’yicha boshqaruv yo’nalishidagi masalalarning ijobiy yechimini topish, hamda uni hal etish hisoblanadi. Shuni alohida ta’kidlash lozimki, boshqaruv faoliyati yoki ixtiyoriy faoliyat inson-inson munosabati, shuningdek, insonning tashqi muhit bilan munosabatlari, tarbiyaviy munosabatlar tarzida, ya’ni shaxsning ehtiyojlari talablaridan kelib chiqib ko’zlangan maqsadni amalga oshirishdagi o’zaro aloqalar asnosida tahlil qilinadi va o’rganiladi. Faoliyat maqsadi ob’ektiv bo’lib, o’z o’rnida, shaxs tomonidan belgilanadi va u shaxs faoliyatining asosiy komponenti hisoblanadi. Shuningdek, faoliyat sub’ektni ma’lum bir harakatga keltiruvchi sabablarni aniqlaydi va unda aniq bir shaxsning faoliyati va maqsad ifodalanadi.

• MTM

Ma’naviy-ijtimoiy faollik shaxsning o`ziga xos xususiyati bo`lib, ma’lum darajada temperament tipi, aqlu zakovati, tafakkuri, qobilyati va iste’dodiga bog`liqdir. Ushbu ruhiy sifatlar, shaxsning individual psixologik xususiyatlari irsiy ildizlarga ega bo`lsada, ta’lim-tarbiyaga, ijtimoiy muhit ta’siriga, o`zining shaxsiy intiluvchanligiga va ma’naviy ijtimoiy faolligiga suyanadi. Ammo, hayotda har qanday tug`ma talant o`z faoliyatida ma’lum ijobiy natijalarni ko`rsatish mumkin, lekin ular ustida ta’lim-tarbiyaning birligi tamoyiliga tayanib jiddiy ravishda shug`ullanilgandagina, alohida e’tibor berib shakllantirilgandagina o`zining yuksak samarasini ko`rsatadi. Talaba yoshlardagi ma’naviy-ijtimoiy faollik ham qobiliyat va iqtidorning bir ko`rinishi bo`lib, yuqorida ta’kidlab o`tganimizdek ularga beriladigan ta’lim-tarbiyaning birligi tamoyili ta’sirida shakllanib boradi.

• Ta'lim